Geboren
Stil geboren
Als je kind vóór de geboorte, tijdens de bevalling of kort daarna overlijdt, vallen het begin en het einde van het leven samen. Het (plotseling) overlijden van je kind voelt onnatuurlijk en is zeer ingrijpend. Tijd nemen om samen te zijn met je kind is belangrijk voor de verwerking. Als je kind levenloos geboren wordt, of tijdens de bevalling overlijdt, dan wordt daar de term ‘stil geboren’ voor gebruikt.
Bevalling
Wanneer tijdens de zwangerschap blijkt dat je kind niet meer leeft en er geen medische reden is voor een directe ziekenhuisopname, wacht je op verzoek van de artsen tot de bevalling spontaan op gang komt. Hoe lang dit duurt, is meestal moeilijk te voorspellen. Een andere mogelijkheid is het op gang brengen (inleiden) van de bevalling. Wanneer je daar behoefte aan hebt kan je al contact met ons opnemen.
Herinneringen maken
Het maken van foto’s of videobeelden van je overleden kind kan je helpen om een tastbare herinnering te maken. Veelal wordt deze mogelijkheid in het ziekenhuis al aangeboden. Hand- en/of voetafdrukken kunnen ook gemaakt worden. Het kleine handje of voetje wordt gekleurd met een stempelkussen en op een kaartje gedrukt. Wij adviseren om eerst foto’s te maken voordat de afdrukjes met inkt gemaakt worden. Van deze afdrukjes kun je eventueel een sieraad laten maken. Voor een 3D afdruk van een handje of voetje kan je contact opnemen met www.stiltebeeld.nl. Je kunt Stichting Make a Memory of Stichting Still inschakelen om kosteloos mooie, professionele foto’s van je kind te laten maken. Dankzij donaties kunnen deze stichtingen kosteloos werken.
Op het moment dat je daar behoefte aan hebt, kun je contact met ons opnemen. We kunnen dan vooraf kennis maken en samen kunnen we onderzoeken waar op dit moment behoefte aan is.
verzorgen en opbaren
verzorging
De verzorging van je kind is erg belangrijk. Op deze manier maak je contact met je kind. Dit kun je samen doen met de kraamverzorgende, verpleegkundigen en/of de uitvaarverzorger. De verzorging van je kind is afhankelijk van de duur van de zwangerschap en de manier van opbaren die je kiest. Tijdens het verzorgen van je kind kun je foto’s (laten) maken, zodat je deze later kunt bekijken. Het is ook mogelijk om wat haartjes te knippen als tastbare herinnering. Je kunt je kind kleden of wikkelen in een mooie omslagdoek, wikkeldoek of wade.
Thuisopbaring
Het is mogelijk om je kind thuis in jouw vertrouwde omgeving op te baren, zodat jij en je dierbaren op elk moment van de dag bij je kind kunt zijn. Heeft de bevalling in het ziekenhuis plaatsgevonden dan zullen wij je van tevoren zo goed mogelijk voorbereiden en informeren over de verschillende manieren van opbaren. Bij een thuisbevalling zijn er ook diverse mogelijkheden. Wij vinden het belangrijk dat je keuze maakt die goed voelt voor jou.
Koeling
Om je kind te koelen zijn er verschillende mogelijkheden. Met speciale babykoeling kan je kind in een mandje of kistje worden opgebaard. Het koelgedeelte is een matje waar gekoeld water doorheen stroomt. Als je het fijner vindt kan je kind ook in een wiegje of bedje gelegd worden. Het wiegje of bedje kan je gewoon opmaken. Om condens kringen te voorkomen gebruiken we beschermmiddelen zoals een zeiltje. In heel warme ruimtes kunnen we extra koelmiddelen gebruiken zoals losse koelelementen of ijszakken. Je kunt je kind regelmatig vasthouden.
Wateropbaring
Opbaren in water, ook wel watermethode genoemd, is een manier waarbij je kind wordt opgebaard in water. Deze manier van opbaren is heel natuurlijk omdat je kind zich in de baarmoeder ook in (vrucht)water bevond. Door je kind na de geboorte in het water te leggen kan het dezelfde houding aannemen als in de baarmoeder en wordt de huid lichter van kleur. Je kunt je kind in het water aanraken, maar ook uit het water halen en met je kind knuffelen. Het water ververs je elke dag en wordt koud gehouden door koelelementen, ijsblokjes of door het bakje met je kind in een gekoelde ruimte te bewaren. De watermethode wordt steeds vaker toegepast, ook bij een (bijna) voldragen kind. Deze manier van opbaren is een goedkope manier omdat we alleen een schaal met water nodig gebruiken.
Thanatopraxie
Door een lichte balseming, kan je kind er tijdelijk langer mooi uit blijven zien. Deze manier van opbaren is niet altijd mogelijk. Door het lichaam te behandelen met conserverende vloeistof is extra koelen niet altijd nodig. De tere huid van lippen, ogen en vingertopjes kunnen verkleuren maar door deze in te smeren met vaseline ga je dat tegen. Je mag je kind de hele dag vasthouden als je wilt. Deze behandeling kan thuis of op een andere locatie plaatsvinden en duurt een paar uur.
Ziekenhuis
Het kan zijn dat je het niet prettig vindt om je overleden kind mee naar huis te nemen, dat is begrijpelijk. Er zijn dan verschillende andere opties. Je kunt ervoor kiezen je kind in het mortuarium van het ziekenhuis of in een rouwcentrum in de buurt op te baren. In het rouwcentrum kun je kiezen voor een rouwkamer die 24-uur toegankelijk is of voor een rouwkamer waar bezoek op afspraak mogelijk is. Alles is nog mogelijk in de dagen voor het afscheid. Als je thuis bevallen bent hoeft je kind niet thuis te blijven als je dat niet wilt. Wij vinden het belangrijk dat je een keuze maakt die goed voelt voor jou.
kinderen en familieleden
Broer en zus
Kinderen voelen dat je verdriet hebt. Het is goed om hen bij het afscheid te betrekken en over de dood te praten. Door hen te vertellen wat je voelt en wat er is gebeurd, zullen zij zich ook gezien voelen. Geef zo eerlijk mogelijk antwoord op hun vragen. Je wilt kinderen graag sparen voor pijn en verdriet. Toch merken kinderen, hoe jong ze ook zijn, dat je verdrietig bent. Hen buiten het verlies houden, kan onzekerheid en schuldgevoel veroorzaken. Meestal hebben broertjes en zusjes meegeleefd met de zwangerschap en uitgekeken naar het nieuwe kind. Het is dan ook goed als je hen over de dood van hun broertje of zusje vertelt en hen bij het afscheid betrekt. Wij kunnen je hierbij ondersteunen en tips geven.
Opa's en oma's
Opa's en oma's ervaren vaak dubbel verdriet. Naast het verdriet om het kleinkind, is er ook groot verdriet om hun (schoon)dochter en/of (schoon)zoon die hun kind hebben verloren. Vaak heb je het liefst slechts enkele, zeer vertrouwde mensen om je heen. Grootouders kunnen een grote hulp zijn. Zij kunnen je met praktische dingen helpen. Zij kunnen ook naar je luisteren of simpelweg aanwezig zijn. Het is goed als je jouw behoefte duidelijk kenbaar maakt (bijvoorbeeld dat je alleen gelaten wilt worden). Het is goed om te weten dat mannen en vrouwen hun emoties op verschillende wijze en op verschillende momenten kunnen tonen.
Familie, vrienden en kennissen
Uit je omgeving kun je verschillende reacties ontvangen; lieve en troostende woorden van mensen van wie je die het minst verwacht, en omgekeerd. Bij mensen die je zeer nabij zijn en die je vertrouwt kan je je verhaal kwijt. Mensen kunnen het vaak moeilijk vinden jouw verdriet te begrijpen. Dat kan een gevoel van eenzaamheid veroorzaken. Soms vinden mensen het moeilijk om met jouw verdriet om te gaan. Praktische hulp die wordt aangeboden, kun je soms hard nodig te hebben.
afscheid nemen
Afscheid nemen
Een mooi afscheid van je kind is ontzettend belangrijk. Een afscheid waar je in de toekomst troost uit kunt halen. Afscheid nemen en het regelen van het afscheid van je kind is misschien iets wat niet onverwacht is gekomen. Er kan een periode van verdriet, angst en veel zorgen aan vooraf zijn gegaan. Het kan ook gebeuren dat het afscheid van je kind wel compleet onverwacht komt. Ieder afscheid is uniek en iedereen neemt op zijn of haar eigen manier afscheid.
Afscheid vormgeven
Er zijn verschillende opties die je kunt maken met betrekking tot het afscheid van je kind, deze hebben betrekking betrekking op:
♥ Welke vorm van afscheid wil je voor je kind?
♥ Waar wil je afscheid nemen?
♥ Wil je een bepaald thema, bijvoorbeeld met sterren, vlinders of in een bepaalde kleur?
♥ Met wie wil je afscheid nemen?
♥ Wil je muziek en/of foto’s?
♥ Wordt er gesproken en door wie?
♥ Wil je foto’s of filmopnames (laten) maken?
♥ Wil je kaarten versturen?
Afscheid vastleggen
Bij het afscheid zijn er veel emoties. Het vastleggen van het afscheid door een fotograaf of videograaf zorgt voor een blijvende herinnering. Het kan je troost bieden en helpen tijdens de periode van rouw. Het bijhouden van een dagboekje kan je helpen om later nog een terug te lezen wat er allemaal gebeurd is. Zo voorkom je dat je veel dingen vergeet.
Vervoer
Je mag je kind in je eigen auto vervoeren als je dat wilt. Als het voor jou goed voelt mag je het mandje of kistje op je schoot houden. Wil je dat niet dan kunnen wij het vervoer en de daarbij behorende formaliteiten voor je verzorgen. Er bestaan ook rouwauto's speciaal voor kinderen. Wij kunnen je daar over informeren.
na het afscheid
Kraamzorg
Je bent moeder geworden en dus kraamvrouw. Hierdoor heb je recht op kraamzorg. Vooral als je nog andere kinderen thuis hebt, is kraamzorg aan te bevelen. De kraamverzorgster kan veel praktisch werk voor je doen. Zo mogelijk kiest het kraamcentrum iemand uit die ervaring heeft met het verlies van een pasgeboren kind. De verloskundige of huisarts zal je bezoeken om eventuele medische controles in het kraambed te doen.
Verlof na bevalling
Bij een bevalling na de 24ste week van de zwangerschap is er recht op zwangerschapsverlof als dit recht er ook was geweest als je kind niet zou zijn overleden. Het overlijden van je kind heeft geen invloed op het recht op zwangerschapsverlof.
Rouw
Het verlies van je kind rond de geboorte is erg heftig. Je kan allerlei emoties voelen, zoals verdriet, boosheid, machteloosheid en onbegrip. Ook een gevoel van leegte of juist het afwezig zijn van emoties kan erbij horen. Er kunnen ook allerlei gevoelens door elkaar lopen. Er is geen handleiding om met het verlies van je kind om te gaan. Dit is voor iedereen ook anders. Probeer lief te zijn voor jezelf en geef je gevoelens de ruimte. Wat er ook door je heen gaat, het mag er zijn. Uiteindelijk weet jij zelf het beste waar je behoefte aan hebt.